Op 3 februari zal ik een workshop gaan verzorgen tijdens de ICLON Good Practice Day over mijn project geïntegreerde gamification. Ik ga al een aantal jaar naar de Good Practice Day en vind altijd wel iets interessants. Deze keer zal ik ‘aan de andere kant’ staan (workshop 3H). Spannend wordt het wel. Je vindt hier de link naar de GPD 2017, inclusief het programma.
De Workshop
Mijn ‘workshop’ zal je niet leren hoe je een spelletje maakt en dat toepast in een les. Ook zal geïntegreerde gamification niet voor iedere docent zijn. Het is geen wondermiddel dat alle onderwijsproblemen zal oplossen. Echter, het heeft mij meer inzicht gegeven hoe ik de huidige trends en onderwijsideeën beter kan toepassen in mijn lessen. De ‘workshop’ zal vooral ingaan hoe je je onderwijsprogramma zo kunt ontwerpen dat het een platform biedt om makkelijker te differentiëren, formatieve toetsing een structureel onderdeel te laten zijn van je lessen, leerlingen beloont voor goed studiegedrag, de lessen interessanter maakt omdat je meer betekenis geeft aan je lesinhoud en dat leerlingen met meer plezier naar je lessen gaan.
Het wordt echter niet alleen een ‘feel good’ momentje. Ik ben in september begonnen met geïntegreerde gamification in klas 1 en een kleiner project in klas 5. Net zoals het ontwerpen van videogames komt de optimalisatie pas in een later stadium en ik heb vele avonden lijstjes moeten bijhouden, stickers moeten plakken, lesuitval frustraties moeten verwerken en ben tegen aardig wat mislukkingen aangelopen
Geen gamification
Geïntegreerde gamification is geen ‘gamification’. Dit klinkt misschien verwarrend, maar gamification is vooral bedoeld om dingen die niet leuk zijn aantrekkelijker te maken. Jane McGonnigal, een spelontwerpster, spreekt liever van ‘gameful design’:
These gamification experts extolled all the superficial, short-term psychological hooks from games and none of the meaningful, metaphysical joy and satisfaction produced from playing. They forgot that players are people. (Superbetter)
Gameful design probeert dat toe te passen wat spellen interessant maken, dat wat er voor zorgt dat spelers blijven spelen en intrinsiek gemotiveerd raken. McGonnigal geeft 4 criteria voor gameful design: positieve emotie, relaties, betekenis en voltooing (accomplishment). ‘Gamers’ zijn de laatste jaren vaak negatief in het nieuws, maar wat vaak vergeten wordt is dat het gros van gamers er vooral positiviteit uit haalt. Spelers willen een uitdaging, werken samen om een doel te bereiken, zijn intrinsiek gemotiveerd, voelen zich betrokken bij wat ze doen en zijn niet vies van tegenslag. Vervang het woord ‘speler’ voor ‘leerling’ en je hebt het doel dat ik wil bereiken.
Focus op vorming in plaats van cijfers
Maar hoe zorg je ervoor dat leerlingen het hoogste level halen dat erin zit? Dat ze voorbij cijfers gaan en zich meer richten op het beheersen van vaardigheden, zelfstandig én in groepen problemen kunnen oplossen, dat ze trots zijn op hun prestaties en niet op hun cijfers. Dat is waar mijn projecten over gaan.
Er is onlangs een rapport verschenen genaamd Onderwijs 2032. Nu kan het zeker geen kwaad te fantaseren over onderwijs over zestien jaar, maar als we eerlijk zijn, hadden zestien jaar geleden kunnen voorspellen hoe de wereld er nu uitziet? Ik focus op de korte en middellange termijn. Ik zie dat kwaliteit in het middelbaar en hoger onderwijs in het geding komt door Elsevier en Trouw lijstjes, dat hoger onderwijsinstellingen worden afgerekend op het aantal studenten dat afstudeerd en dat onderwijs het maatschappelijk probleemoplossend zwart doosje is. De markt regeert het onderwijs anno 2016. Ik kan alleen hopen dat we in 2032 weer kritische, vaardige en sociale mensen voor de maatschappij mogen begeleiden. Dat het VMBO het aanzien krijgt dat de gildes van weleer hadden. Dat mijn VWO-leerlingen zichzelf zo intellectueel vormen dat zij kritisch blijven vragen en vol moed en zelfvertrouwen de grote mondiale problemen van nu en de toekomst kunnen aanpakken. Voor mij is geïntegreerde gamification geen spelletje, maar een platform om mijn idealen vorm te geven.