Spellen werken veel met intrinsieke en extrinsieke motivatie. Extrinsiek betekent buiten jezelf, zoals beloningen, punten, cijfers, of geld. Intrinsiek betekent binnen jezelf, je geeft om wat je doet, het doen van een taak geeft in zichzelf voldoening.
Intrinsiek en extrinsiek
In het onderwijs, en overigens ook daarbuiten, wordt intrinsieke motivatie beter geacht dan extrinsieke motivatie, maar dit is een misvatting. De twee zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Extrinsieke motivatie is vaak nodig om spelers geïnteresseerd in een spel te laten raken. Vaak willen we het doel van een spel weten. Intrinsieke motivatie heeft namelijk het probleem dat je alleen betekenis kunt geven aan dat wat je doet als je bepaalde zaken onder de knie hebt. Extrinsieke motivatie kan dus helpen een tijdelijk surrogaat te leveren voordat je in de flow komt. Videogames gebruiken, net als als films, trailers om spelers aan te trekken, nieuwsgierig te maken en aan het spelen te krijgen. Ook in de spellen zelf zijn zo ontworpen dat je door middel van extrinsieke motivatie in de flow van het spel komt.
Daarnaast kan extrinsieke motivatie een nieuwe draai geven aan datgene wat je doet. Ieder spel is gedoemd te vervelen. Het is daarom zaak een spel te blijven vernieuwen. Blizzards succesvolle spel World of Warcraft is nog steeds populair, al ziet het ernaar uit dat het over zijn piek is. Het feit dat nog steeds veel mensen het spel spelen, is omdat Blizzard continu nieuwe uitbreidingen uitbrengt die niet alleen meer van hetzelfde zijn, maar nieuwe speelstijlen toevoegt. Het spelen van het spel kan een speler intrinsieke motivatie doen verliezen en heeft dan weer een extrinsieke duw nodig om op een andere manier met het spel aan de slag te gaan.
Als docent is het belangrijk om te weten dat je bewust veranderingen in de manier van lesgeven moet verwerken om de interesse van een leerling te behouden. Een intrinsiek gemotiveerde leerling heeft, over het algemeen, extrinsieke prikkels nodig om gemotiveerd te blijven. Op deze manier houd je ook de leerlingen scherp.
Valkuil
Het uiteindelijke doel blijft een intrinsiek gemotiveerde leerling, zodat deze ook autonoom kan doorstromen naar het hoger onderwijs. Echter, we moeten waken dat de leerling niet blijft hangen in extrinsieke motivatie omdat de leerling dan simpelweg stopt met leren wanneer de extrinsieke motivatie wegvalt. Dit is dan ook de valkuil van gamification. Gamification probeert iets leuk of interessant te maken van iets dat dat niet is. De hoop is dat de leerling intrinsiek gemotiveerd raakt, maar gamification alleen zorgt niet automatisch voor intrinsieke motivatie.
Gameful design vs gamification
Jane McGonnigal in Reality is Broken geeft aan dat gamification een belediging is voor games en gamers. Een spel gaat over veel meer dan alleen punten, stickers en scorelijsten. De dingen die spelers intrinsiek gemotiveerd maken zijn samenwerking, eigenaarschap, meesterschap, en betekenisvolle keuzes. Je zou kunnen zeggen dat de focus van gamification op extrinsieke motivatie ligt en die van gameful design op intrinsieke motivatie.
Conclusie
In een goed leerproces heb je zowel intrinsieke als extrinsieke motivatie nodig. Intrinsieke motivatie is als een vliegwiel, extrinsieke motivatie is er voor de initiële en sporadische draai die aan het wiel moet worden gegeven.